Wywłaszczenie pod drogę
- Napisane przez Artykuł sponsorowany
Najczęstsze obecnie w Polsce wywłaszczenia to te, które odbywają się na cele drogowe. Kto ustala odszkodowanie za wywłaszczenie i kiedy można spodziewać się należnych pieniędzy za utracone mienie?
Rozwój ekonomiczny wiąże się z realizacją wielu przedsięwzięć infrastrukturalnych. Kluczowe są zwłaszcza przedsięwzięcia komunikacyjne, do których należy budowa dróg. Trzeba mieć na uwadze, że realizacja tego typu inwestycji wymaga pozyskania nowych gruntów, a to nieuchronnie wiąże się z przymusowym odbieraniem praw do nieruchomości znajdujących się na trasie zaplanowanej budowy.
Decyzja ZRID – co to jest?
Wywłaszczenie nieruchomości pod drogę zachodzi na mocy decyzji administracyjnej, którą jest zezwolenia na realizację inwestycji drogowej (ZRID). Wydają ją na podstawie tzw. „specustawy drogowej” odpowiednio starosta (lub prezydent miasta na prawach powiatu) – w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych lub wojewoda – w przypadku dróg wojewódzkich oraz krajowych.
Decyzji ZRID powszechnie nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności. W oparciu o niego inwestor ma prawo natychmiast zająć nieruchomość i rozpocząć prace pomimo tego, że decyzja o wywłaszczeniu jeszcze nie stała się ostateczna lub prawomocna.
Jak wyceniane są nieruchomości wywłaszczane pod drogi
Wycenami nieruchomości zajętych pod drogi mogą zajmować się wyłącznie uprawnieni rzeczoznawcy majątkowi, którzy sporządzają w tym celu operaty szacunkowe. Dokumenty te stanowią następnie podstawę do ustalenia wysokości odszkodowania. Określanie wartości gruntów wywłaszczanych pod drogi bywa skomplikowane i budzi sporo kontrowersji odnoszących się do dopuszczalnej metodologii.
Dominująca linia orzecznicza wskazuje, że właściwym sposobem wyceny jest ten uwzględniający zastosowanie tzw. „małej zasady korzyści”. Jeśli chodzi o grunty wydzielone pod budowę dróg, w sytuacjach, gdy ich przeznaczenie prowadzi do zwiększenia ich wartości (co jest typowe np. dla gruntów rolnych), uwzględnia się wartość działek, z których wydzielono drogi. W sytuacji, gdy w dniu wydania decyzji działki te były już przeznaczone pod budowę dróg, a brak jest danych o cenach transakcyjnych dla porównywalnych nieruchomości drogowych, powinno się uwzględnić dominujące przeznaczenie gruntów przyległych. W obu tych przypadkach otrzymana wartość może zostać zwiększona maksymalnie o 50% na podstawie analizy rynku.
Odszkodowanie za wywłaszczenie pod drogę
Wysokość odszkodowania za wywłaszczenie gruntów pod budowę drogi ustala organ, który wydał decyzję ZRID. W teorii organ zobowiązany jest do wydania decyzji o odszkodowaniu w terminie 60 dni od wydania decyzji ZRID z rygorem natychmiastowej wykonalności lub 30 dni, od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna, jeżeli nie miała ona rygoru. Dochowanie ustawowego terminu zdarza się wyjątkowo.
Sytuacja strony ulega pogorszeniu w przypadku odwoływania się od decyzji o odszkodowaniu, wówczas na pieniądze można czekać latami. Pewnym rozwiązaniem jest wówczas wnioskowanie o zaliczkę na poczet odszkodowania (70% kwoty), która zostaje wypłacona w terminie 30 dni od złożenia wniosku.
Odwołanie od decyzji o odszkodowaniu zostanie przez organ wyższego stopnia rozpatrzone pozytywnie tylko wtedy, gdy została ona wydana niezgodnie z obowiązującymi przepisami. Warto zatem skonsultować sprawę pod kontem prawnym ze specjalistą, który oceni szanse na ewentualne powiększenie należnej sumy za utracone mienie.
Dodatkowe informacje
-
.:
